Grenzen verleggen in Barcelona: Dag 1 & 2

Enablemi neemt deel aan de innovatiemissie Smart Cities en maakt onderdeel uit van de Nederlandse delegatie. Samen met diverse bedrijven, overheden en kennisinstellingen laten we zien wat Nederland allemaal in huis heeft als het gaat om innovaties op het gebied van Smart Cities. Meer in het bijzonder vertellen we het verhaal van Enablemi en zijn we opzoek naar (internationale) samenwerkingspartners voor de projecten en organisaties waarvoor we werkzaam zijn.

Dag 1 – ‘Smart mobility’

Eenmaal aangekomen op de luchthaven, neem ik een taxi naar het hotel. Daar aangekomen schrik ik van het bedrag dat ik moet afrekenen. Bedrag op de meter en wat mij gevraagd wordt te betalen, verschilt nogal. Maar goed, ik ben moe, heb te maken met een temperamentvolle taxichauffeur en betaal maar gewoon. Gauw opfrissen, shirts, colberts en pak ophangen en door naar de stad. Na de slechte taxi-ervaring, maar even geen taxi en gewoon met de bus. Dan blijkt de stad zelf nog niet zo smart te zijn als je zou denken. Wil je betalen met creditcard en bankpas in de bus, kan dat helemaal niet. Alleen contant zegt de chauffeur. Ik geef aan dat ik geen cash heb. Hij moeilijk doen; ik vervolgens onnozel. Terwijl een commentator op de radio duidelijk maakt dat Real Betis weer een doelpunt heeft gemaakt, lijkt het humeur van de chauffeur er niet beter op te worden. Hij maant mij maar snel door te lopen.

’s Avonds hebben we met de Nederlandse delegatie een informele borrel midden in het centrum van Barcelona bij een broeinest voor startups: OneCoWork. Veel leuke en boeiende mensen gesproken. Goede manier om de mensen alvast beter te leren kennen die ik deze week vaker ga tegenkomen. Na afloop nog even een rondje door het centrum; genieten van de lekkere temperatuur midden in november. Toch maar even contanten geregeld, zodat ik nu wel de bus kan betalen. Eenmaal in de bus, speelt er weer een ander issue: briefje van 20 wordt niet geaccepteerd. Zelfde verhaal; een hoop gepruttel door de chauffeur, maar mij uiteindelijk toch maar door laten gaan. Wat nou ‘smart mobility’.

Dag 2 – Big data

Vroeg op. Vandaag speelt zich af in Sant Cugat; een gemeente in de heuvels nabij Barcelona. De Nederlandse delegatie heeft een dag van workshops op de Universitat Ramon Llull – Escuela Superior de Administración y Dirección de Empresas. Ik kies deze keer voor een Uber taxi. Ondanks de slechte berichtgeving de laatste tijd in de media, ben ik dat taxi-kartel in Barcelona meer dan zat en kies dus voor het Uber-concept. Mooi om te zien hoe big data bij dit bedrijf een rol speelt. In de app kun je de route zien en ook hoe lang het duurt. Veel files. De tijd (en daarmee prijs) loopt op. Ik boek en betaal meteen. De chauffeur, Vitor genaamd, is een vriendelijke Spanjaard, die geen woord Engels praat. Hij communiceert via Google Translate door in het Spaans in te spreken en zijn telefoon het verder in het Engels te laten vertalen (en uitspreken). Prachtig. Vitor biedt me een iPhone-oplader aan en een chewing gum. Helemaal top daar op de achterbank. Onderweg wordt me duidelijk dat een Uber-taxi door het kartel niet gewenst is. Overal getoeter en zero tolerance als het om voorrang gaat. Mijn sympathie voor Vitor en de zijnen groeit. Verder valt me op dat in een land met zoveel zon, zo weinig zonnepanelen aanwezig zijn. Later wordt me duidelijk waarom. Eenmaal aangekomen in Sant Cugat, hebben we na de opening van delegatieleider en burgemeester van Eindhoven, John Jorritsma, een keynote van Kari Eik, secretaris generaal van United Smart Cities. Dit is een project van United Nations Economic Commission for Europe (UNECE). Het project beoogt steden te bewegen richting een smart city, om daarmee een voorbeeld te zijn. Een mooi kader om de dag mee te beginnen.

Ik volg daarna een sessie gehouden door Gerwin Hop. Hij is ondernemer en vertelt over zijn missie om in Nederland het aantal laadpalen te doen toenemen. Overheden hebben hierin nog veel werk te verrichten. De business case van het exploiteren van een laadpaal is nog mager. Met meer elektrische auto’s wordt dat anders; vol verwachting klopt ons hart. Gerwin is eigenlijk een AI-bedrijf. Met behulp van big data en algoritmes wordt bepaald hoe mensen wonen, wat hun inkomen is en of er zich al meer elektrische auto’s in de straat bevinden. Met behulp van hexagonen weet men precies te duiden waar en in welke gemeenten kansen liggen voor de uitrol van laadpalen. Big data en programmeurs spelen een uiterst belangrijke rol. Dat is mij eerder tijdens de innovatiemissie ook al duidelijk geworden. Jeroen van het bedrijf Sobolt (uit Rotterdam) doet hetzelfde alleen dan voor zon-PV. Ze noemen zich zelf ook liever artificial intelligence bedrijven in plaats van leverancier van zonnepanelen of laadpalen.

Na deze sessie ga ik met een groepje naar het Fablab Sant Cugat. We krijgen een rondleiding met tekst en uitleg over de toegevoegde waarde voor bedrijven als ze aan prototyping doen. Na afloop is het tijd voor netwerken en lunchen. Tijdens lunch gesproken met enkele gemeenten uit Gelderland, die het steeds hebben over undermining. Navraag leert mij dat dit een hot topic is. Schijnt een soort van vermenging tussen de onderwereld met de bovenwereld te zijn. It’s a thin line. Denk aan de opkomst van XTC-labs. Met behulp van big data kunnen verdachte, ongebruikelijke gedragingen tijdig worden gesignaleerd. Steden hebben steeds meer data ter beschikking.

Na de lunch is het tijd voor een bezoek aan het Combined HEat Supply System by using Solar Energy and heaT pUmPs (CHESS SET UP) van de gemeente Sant Cugat. We bezoeken het gemeentehuis en het naastgelegen sportcomplex met zwembad. Essentie van het project is dat met behulp van de zon, thermisch warmte wordt gegenereerd voor het zwembad. Deze warmte wordt opgeslagen en in de winter met behulp van een warmtepomp aangewend. Vanuit een Zuid-Europees perspectief wordt duidelijk gemaakt wat er allemaal tegen kan zitten in een pilot-project. Bij het horen van deze zaken, valt mijn mond open van verbazing; allemaal zaken die wij al in een vroeg stadium zouden tackelen.

We lopen het dak op om te kijken hoe de voorbereidingen worden getroffen om de zonnepanelen op het dak te leggen. De dakconstructie is niet te best. Het wordt me duidelijk dat in Spanje mensen een extra belasting moeten betalen als ze zonnepanelen op hun dak leggen. Dit houdt verband met de aansluitkosten en het elektriciteitsnet dat niet zo robuust is. Ergo; je wordt hier beboet als je zonnepanelen aanschaft en duurzaam bent.

Terug naar de universiteit. Hier duik ik in een werksessie van Prime Invest Capital Partners (voorheen: Bouwfonds onderdeel). Hier wordt helder uitgelegd hoe gemeenten hun lantaarnpalen slimmer kunnen gebruiken; te beginnen met het omzetten naar LED. Hiermee is een grote winstpakker in de pocket. Verder kunnen de palen gebruikt worden voor bijvoorbeeld uitrol van een 5G netwerk, camera surveillance, metingen voor luchtkwaliteit en laadpalen voor auto’s. Veel geleerd over hoe de financieringsconstructie voor dit soort investeringen in het publieke domein er uitziet. Iets dat mooi aansluit op het dienstenpallet van Enablemi.

Het brein zit vol. Tijd voor de borrel. De Spaanse tapas en wijnen laten zich goed smaken. Iedereen is goed gemutst. We treffen enkele vertegenwoordigers aan van de delegaties van andere landen en steden. Ik spreek met de vertegenwoordiger van Canada, Dublin en Zweden. Het is zinvol om te zien waar andere landen staan. Met bussen rijden we weer terug naar Barcelona. Aangekomen in het hotel even eten en de dag van morgen voorbereiden als het congres en de expo aanvangen. Door naar dag 3.

Erik Matien
Heldere innovatieversneller